اهمیت موضوع نوآوری باز در نگاه معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی / باید به اقتصاد پلتفرمی در اکوسیستم توجه شود
پیچیدگیهای صنعت بیمه، ظهور فناوری های جدید و افزایش فشار برای کاهش زمان و هزینه برای مشتریان از یک سو و کمبود نیروهای انسانی متخصص دست به دست هم داده‌اند تا امروز صنعت بیمه در نهایت بازی در اکوسیستم روی بیاورد و نوآوری باز را برای استفاده از قابلیت و ظرفیت همه بازیگران داخلی و خارجی در پیش بگیرد؛ موضوع مهمی که امروز نهاد ناظر نیز با تکیه بر آن سعی دارد درگاهی برای اتصال بازیگران و مهره‌های اصلی نوآوری با عناصر دیگر صنعت باشد. با این ایده بود که مرکز نوآوری بیمه مرکزی از مرحله ایده به اجرا درآمده است و پویش فناورانه نیز بهانه‌ای شد برای شتاب‌دهی به اقتصاد اکوسیستمی بیمه. به این امید که صنعت بیمه نیز چنان صنایع دیگر همسو و همگام با فناوری‌های روز دنیا قدم بردارد. موضوعی که علی بنیادی، معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی درباره آن در جمع مدیران ارشد صنعت بیمه و در یکی از جلسات سه‌شنبه‌های نوآوری بیمه مرکزی مفصل صحبت کرد.
علی بنیادی نایینی، حواشی وارد به صنعت بیمه مبنی بر کندی و عقب‌ماندگی در روند توسعه فناوری در مقایسه با سایر صنایع مالی را نقد می‌کند و این ادعا را که صنعت بیمه در برابر توسعه فناوری مقاومت به خرج می‌دهد ناجوانمردانه می‌داند.
او با اشاره به ایده اجرای سه‌شنبه‌های نوآوری در بیمه مرکزی این اقدام را حرکتی برای ابراز استقبال صنعت بیمه از روند فناوری های نوین تلقی می‌کند و می‌گوید: «بعضاً صنعت بیمه و نهاد ناظر را این گونه مورد خطاب قرار می‌دهند که توسعهٔ فناوری در صنعت بیمه متناسب با سایر نظام‌های مالی یک تأخیر زمانی دارد. گاهی ناجوانمردانه این طور نقد می‌شود که صنعت در حوزهٔ توسعهٔ فناوری مقاومت می‌کند. اما این ایده از سوی بیمه مرکزی بود که بتوانیم بهترین موارد و شاخص‌ترین‌ها افرادی که در صنعت و حتی خارج از صنعت کارهای درخوری را در زمینهٔ توسعهٔ فناوری در صنعت بیمه انجام داده‌اند، اول شناسایی و دوم معرفی کنیم و بعد از آن یک پروسهٔ شتاب‌دهی سرمایه‌گذاری برای دانش‌بنیان کردن و معارفه طرح‌ها داشته باشیم تا در یک روز ملی از دستاوردهای فناورانهٔ افراد داخل صنعت با حضور مقامات کشور رونمایی کنیم.»
معاون طرح و توسعه نوآوری بیمه مرکزی درباره پویش فناورانه بیمه مرکزی به دو رویکرد اشاره می کند. آمادگی و بالا بردن ظرفیت پذیرش طرح‌های نوآورانه و دیگری اعلام اقدامات نوآورانه‌ای که در صنعت در حال انجام است.
او در این باره توضیح می‌دهد: « امروز محصولات فناورانه مهمی توسط شرکت‌های بیمه‌ای و یا خارج از صنعت بیمه ارائه می‌شود که ما باید ظرفیت پذیرش آنها را داشته باشیم. در جایگاه بعدی مسئله معرفی محصولات و ابزارهای نوین بیمه‌ای است که ما باید تا حد امکان با اسم شرکت‌ها آنها را اعلام و بیان کنیم که در صنعت چه اتفاق‌های نوینی در حال وقوع است چرا که یکی از رسالت‌های اصلی رگولاتورها در دنیا همین است.»
به گفته بنیادی امروز صنعت بیمه به دنبال آن است افرادی که در صنعت یا خارج از آن کار می‌کنند، سرریز فناوری‌های‌شان را داخل صنعت بیاورند و یا حتی برعکس فناوری‌های‌شان را در سایر صنایع مالی عرضه کنند.
ما به کدام نسل از فناوری تعلق داریم؟
نوآوری باز؛ عبارتی است که علی بنیادی در بیان نسل‌های مختلف توسعه فناوری در دنیا از آن یاد می‌کند. رویکردی جهانی که اگر امروز در صنعت بیمه کشور باب شود می‌تواند زمینه‌ساز تحرکات و تعاملات بزرگی میان بازیگران اصلی اکوسیستم بیمه باشد.
به گفته معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی برای این که روند فناوری در نهایت به نوآوری تبدیل شود، نسل‌های مختلفی را طی کرده است. او در این باره می‌گوید: «نسل اول تغییرات سریع فناوری بود و وجود ساختارهای منعطف و مقاوم. نسل دوم فشار فناوری بود، یعنی تکنولوژی برای غالب کردن خود فشار می‌آورد و بنابراین همچنان مقاومت‌هایی وجود دارد. نسل سوم رویکرد بازاریابی است، یعنی بازار اقتضاهایی دارد که فناوران برای پوشش آنها وارد می‌شوند. نسل چهارم ترکیب دو نسل قبلی است و امروزه نسل فعلی، نسل نوآوری باز است. در نوآوری باز نباید به کارکنان درون سیستم اکتفا کرد. ممکن است که کسی در انتهای فرایند بیمه‌گری در شبکهٔ فروش، کارگزاری و در تعامل با بیمه‌گزار نشسته، ایده‌ای را مطرح کند که آن ایده به من و شما نرسد، چرا که آن فرد در خط مقدم ارتباط با مشتری است. این بخش مدیریت تجربهٔ مشتریان است. پس باید پلتفرمی داشته باشیم که ایده‌ها را از آن انتها وارد سیستم کند.»
بنیادی ادامه صحبت‌هایش را با طرح یک سوال در پیش می‌گیرد. این که در میان نسل‌های مختلف فناوری دنیا در کدام سطح قرار داریم.
«آیا نسل اولیم که به این متهم می‌شویم که نسبت به توسعهٔ فناوری مقاومت می‌کنیم؟ خیر، قطعاً در نسل اول نیستیم. پس کجا هستیم؟ طی نسل‌های اول تا سوم رگولاتورها با حمایت و هدایت بازار را تحریک و تقویت می‌کردند. نسل بعدی این است که ما با پویش‌ها و رخدادها بهترین موارد را شناسایی و معرفی و حمایت کنیم و در مسیر شتاب‌دهی به آنها جهت دهیم و نسل بعدی که توسعهٔ نوآوری باز است، با استقرار مراکز نوآوری شروع می‌شود. یعنی ما بتوانیم توسعهٔ تکنولوژی را داشته باشیم و همزمان با آن مناسبات تکنولوژی و فناورانهٔ خودمان را در صنعت رگولیت کنیم که این اتفاق در حال رخ دادن است.»
اهمیت موضوع اکوسیستم برای صنعت بیمه
بنیادی با طرح موضوع نوآوری باز قصد داشت به نقطه عطف صحبت‌هایش برسد. به موضوع اکوسیستم و مشارکت همه بازیگران اکوسیستم صنعت بیمه در قالب یک پلتفرم نوآوری باز.
«آنچه در این روند اهمیت دارد این است که در نهایت باید به اکوسیستم برسیم. در حال حاضر در دنیا می‌گویند که ظهور نسل‌های نوین نوآوری یعنی تبدیل صنایع به اکوسیستم. یعنی اینکه بازیگران مختلف مرتبط را شناسایی کنیم و با آنها بتوانیم محصولات مشترکی طراحی کنیم. ما امروز می‌توانیم با بانک، بورس و حتی جاهایی که از ما دورند محصولات مشترک داشته باشیم. لازم است که در تعامل با سایر نهادها بتوانیم این تناسب میان صنعت و اکوسیستم را پویا کنیم. به این امید که پلتفرم‌های اقتصاد اشتراکی یا اقتصاد پلتفرمی شکل بگیرد و ما را به روز کند. با این هدف می‌خواهیم به نسل‌های نوین‌تر برسیم، هرچند رگه‌هایی از آن نسل‌ها را ظهور دادیم اما می‌خواهیم به انتهای مسیر و بعد نسل‌های دیگری که مطرح می‌شوند برسیم.»
در این میان دوباره موضوع مرکز نوآوری بیمه مرکز به میان می آید و ورود نهاد ناظر به جریان تسهیلگری روند توسعه فناوری در صنعت بیمه.
بنیادی با اشاره به پتلفرم نوآوری صنعت بیمه می گوید: «پلتفرم نوآوری یا مرکز نوآوری ما چند رکن دارد. رکن اول آن شرکت‌ها هستند که نیازهای فناورانهٔ خودشان را مطرح می‌کنند. رکن دوم این است که پاسخ‌های مرتبط با این نیازها از طرف صاحب‌نظران و فناورانی حتی خارج از صنعت بیمه وارد این پلتفرم می‌شود. سوم رکن سرمایه‌گذاری است. ما با شرکت‌های بیمه صحبت کردیم و با صندوق نوآوری تعامل کردیم که صندوق‌ها VC و CVC مشترک از شرکت‌ها را داشته باشیم تا خودشان روی ایده‌هایی که درون صنعت ظاهر می‌شود، سرمایه‌گذاری کنند. رکن بعدی مدیریت و اتصال است، یعنی شتاب‌دهی.»
بنیادی توسعه پلتفرم نوآوری از مهم ترین وظایف و ماموریت های پیش روی نهاد ناظر می داند که می تواند در رشد صنعت بیمه همگام با رویکردهای فناورانه دنیا مفید واقع شود.
«ممکن است ما ایده‌ای داشته باشیم یعنی در مرحلهٔ شکل‌گیری باشیم، بعد مرحلهٔ رشد و بلوغ را طی می‌کنیم. باید عملیات شتاب‌دهی را هم داشته باشیم و بتوانیم از مکانیسم‌های رخدادهای استارتاپی هم استفاده کنیم. مرکز نوآوری‌مان هم با این رویکرد با شروع یک رخداد استارتاپی شروع کرده است. اقداماتی که ما در حال انجام آن هستیم این است که توسعهٔ پلتفرم داشته باشیم. عملیات شتاب‌دهی را با شناسایی و ارزیابی انجام دادیم. ایده‌ها که مطرح می‌شود ما فقط اینجا عنوان می‌کنیم که راهکار مفیدی هستند یا نه. در نهایت هم ما یک پروسهٔ شتاب‌دهی ارزیابی خواهیم داشت و یک مراسم رونمایی با حضور مقامات کشور. تا به این ترتیب بتوانیم عملیات شناسایی بهترین موارد و معرفی‌شان را به نحو احسن انجام دهیم.»
معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی همچنین از راه‌اندازی یک نمایشگاه دائمی از دستاوردهای فناورانهٔ صنعت بیمه با هدف شناسایی فناوران و معرفی آنها به صنعت بیمه خبر داد.
