اقتصاد ناامن؛ چالش اینوکس ۲۰۲۲ / آیا این روزها میتوان از فرصتهای سرمایهگذاری صحبت کرد؟
جزیره کیش این روزها میزبان رویداد اقتصادی بزرگی است. چهاردهمین نمایشگاه معرفی فرصتهای سرمایهگذاری و نهمین نمایشگاه بینالمللی بورس، بانک، بیمه و خصوصیسازی عصرگاه روز دوشنبه ۲۵ مهرماه در مرکز همایشهای بینالمللی جزیره کیش آغاز به کار کرد تا فرصتی باشد برای معرفی زمینههای سرمایهگذاری بیشتر در بخش خصوصی سه رکن اصلی اقتصاد کشور.
کیش اینوکس به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای اقتصادی کشور با حمایت و مشارکت وزارتخانه ها، سازمان ها، فعالان اقتصادی بخش دولتی و خصوصی امسال نیز مانند سالهای گذشته با حضور مقامات اقتصادی کشور افتتاح شد. در افتتاحیه این نمایشگاه حسین قربانزاده، رئیس سازمان خصوصیسازی؛ مهدی کشاورز، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش؛ حسین سلاحورزی، نایب رئیس اول اتاق بازرگانی، علیرضا دلیری، دستیار معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، مجید بهزادپور، رئیس کل بیمه مرکزی و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی حضور داشتند و هر یک به بیان دیدگاهها و نظرات خود پرداختند.
در نمایشگاه اینوکس ۲۰۲۲ بالغ بر ۷۰ شرکت دانشبنیان و ۲۵۰ شرکت دولتی و خصوصی از ۲۵ تا ۲۸ مهرماه در جزیره کیش به ارائه طرح ها و دستاوردهای خود میپردازند.
تعامل؛ تنها کارکرد نمایشگاه اینوکس
از آنجا که اقتصاد ایران تابع رویکردهای سیاسی است و هر گونه تغییر در عرصههای جهانی و داخلی، بر شرایط کشور تأثیر میگذارد، به حتم آیندهپژوهی در رابطه با روند فرصتها و چالشهای آتی در گردهمایی بزرگ کارشناسان و صاحبنظران میتواند نقطه عطف تاثیرگذاری باشد برای بهبود شرایط اقتصادی کشور. در واقع در شرایط بحرانزده اقتصاد کشور برگزاری نمایشگاه اینوکس کیش را باید فرصت مغتنمی دانست برای ایجاد نقطه تعامل و برخورد دو طیف دولتی و خصوصی برای شنیدن نظرات و بیان چالشهایی که همواره مغفول ماندهاند و البته فرصتی برای همگرایی طیف نوآوران با پیشکسوتان صنایع. شرکتهای دانشبنیانی که صنایع مالی و بیمه را برای کاربرد فناوریهای روز انتخاب کردهاند و دل به ظرفیت های بالای این صنایع بستهاند اما به سبب عدم ایجاد فرصتهای تعامل همواره از مهلت ارائه طرحها و ایدههای خود جا ماندهاند. به خصوص در صنعت بیمه کشور که بستر این تعاملات به سختی و به کندی صورت میگیرد مگر در فرصت نمایشگاهها و همایشها.
سرمایهگذاری در گرو حقوق بخش خصوصی
«فرصتهای سرمایهگذاری با محوریت تقویت سرمایهگذاری در اقتصاد مولد، تسهیل توسعه و تجارت، ساماندهی سیاست های پولی و مالی، توسعه مناطق آزاد و ویژه و نقش این مناطق در توسعه اقتصادی، مواجهه با ابر چالشهای زیست محیطی، تقویت شفافیت اقتصادی، تکمیل زنجیرههای تولید ملی، امنیت سرمایهگذاری و رفع موانع، راهکارهای بهبود فضای کسب و کار، بورس بینالملل و بانکداری آف شور، بررسی وضعیت رمز ارزها و تعیین جایگاه آن در اقتصاد، بازسازی و تقویت مناسبات بینالمللی به ویژه با کشورهای منطقه، توجه بیش از پیش به اقتصاد دانشبنیان»
این فهرست بلندبالایی است در بیان اهداف و رویکردهای نمایشگاه اینوکس کیش، اهدافی که امروز در شرایط کنونی اقتصاد کشور بیشتر به رویایی دوردست شباهت دارند تا چشماندازی اقتصادی.
در نمایشگاه اینوکس کیش با محور اقتصاد دانشبنیانها قرار است از فرصتهای استفاده از رمزارزها در صنایع مختلف صحبت شود و از قابلیت بالای شرکت های دانش بنیان. همان شرکت هایی که امروز به سبب خاموشی هر از چندی دگمه اینترنت در کشور به فکر تعلیق یا توقف کسب و کارهای خودشان هستند.
نکتهای که حسین سلاحورزی نیز در مراسم افتتاحیه کیش اینوکس ۲۰۲۲ به آن اشاره کرد و با انتقاد از سیاستگذاریهای اقتصادی به این موضوع پرداخت. این که تا زمانی که حقوق مالکیت بخش خصوصی را محترم شمرده نشود و در زنجیره ارزش بینالمللی قرار نگیریم، نمیتوانیم در رابطه با سرمایهگذاری صحبت کنیم. به عقیده او در شرایطی که بارها درباره رفع مقررات زائد صحبت شده و نتیجه آن در این سالها ترقی معکوس بوده، صحبت کردن از سرمایهگذاری بسیار سخت است.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به محدودیتهای اتصال به اینترنت و ضرر هنگفت کسب و کارهای دیجیتال گفت: «عدهای در این مدت سعی کردند قطع اینترنت و فیلترینگ را به کسب و کارهای کوچک و آنلاین شاپها در بستر چند پلتفرم تنزل دهند اما موضوع عمیقتر و قابل توجهتر است. امروز ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی از بخش خدمات است و نگاهی به حسابهای اقتصاد نشان میدهد فعالیتهای خدماتی سهم ۴٠ درصدی را در GDP دارند. در این میان اگر فقط یک درصد از هر کدام بخشها تحت تاثیر محدودیت و قطعی اینترنت کاهش یابد، سهم فعالیتهای خدماتی چهار دهم درصد از GDP کمتر میشود.» به گفته او تمام این عوامل اگر باعث کاهش موثر تقاضا شود به طور قطع در بازار سرمایه و بورس و بیمه هم اثرگذار خواهد بود.
اینوکس ۲۰۲۲؛ از شعار تا عمل
شعار سرمایهگذاری در بخش خصوصی زمانی معنا خواهد داشت که کمترین میزان حاشیه امنیت کسب و کاری برای کسب و کارهای نوپای بخش خصوصی فراهم آمده باشد. امروز اکوسیستم استارتاپی کشور شرایط سختی را پشت سر میگذارد. مسئله تحریم و مشکلات اقتصادی آن از یک سو و ناامیدی نسل جوان از شروع کسب و کارهای دانشبنیان و مهاجرت نیروی انسانی خبره از سوی دیگر واقعیتی است که امروز شرکتهای کوچک و بزرگ فناوری بیمه با آن دست و پنجه نرم میکنند.
در این میان که شرایط اقتصادی کشور به سبب مسائل مختلف شرایطی از عدم قطعیت و ثبات را تجربه میکند چطور میتوان سرمایهگذارانی نه از حیطه خارج کشور که از دایره سرمایهگذاران داخلی را تشویق به حضور در بستر کسب و کارهای مبتنی بر اقتصاد دیجیتال کرد. نبود زیرساخت های قانونی و عدم قطعیت در ثبات شرایط اجتماعی و اقتصادی و عدم شفافیت از مواردی است که پایههای سرمایهگذاری بر کسب و کارهای نوپا را لرزان میکند.
در این شرایط برگزاری نمایشگاهی مانند کیش اینوکس میتواند فقط یک کارکرد موثر داشته باشد؛ فرصتی برای تعامل و بیان چالشها و خواستههای بخش خصوصی و بررسی روند قانونگذاریها و رگولاتوریهایی که هراز گاهی چنان عرصه را برای نوآوران تنگ میکنند که جز تعلیق و توقف چارهای نمیماند.