بهاره شریفیون، مدیرعامل بیمه داتکام از چالشهای استارتاپهای بیمهای میگوید / قواعد باید تغییر کنند
صنعت بیمه با همه مقاومتها و محافظهکاریهایی که به سبب ماهیت فعالیت خود دارد، مدتی است تن به حضور بازیگران جدیدی داده است؛ کسبوکارهای پلتفرمی که استفاده از داده و فناوری اطلاعات را مبنای فعالیتهای اقتصادی خود قرار دادهاند، کسبوکارهای نوپای بیمهای که عمدهترین آنها در زمینه مقایسه و فروش، صنعت سخت و سنگین بیمه را بر هم زدهاند. رویکردی تازه که امروز به اسم اینشورتک در صنعت بیمه کشور شناخته میشود.
روند تسهیلگری این کسبو کارهای نوین و اقدامات نوآورانه آنها در روزهای نخست هم تأییدها را جلب میکرد و هم تشویقهایی به همراه داشت، اما با وجود همه تأییدها و مجوزها هنوز استارتاپهای بیمهای، بهخصوص تجمیعکنندههای فروش بیمه با چالشهای بسیاری در تعامل با نهاد ناظر و بازیگران سنتی صنعت بیمه مواجه هستند. شاید داده و فناوری ارزش تازهای برای صنعت بیمه تعریف کرده باشند، اما نتوانستهاند تأثیر چندانی در قواعد و قوانین پیچیده بیمهگری نوین داشته باشند. معضلی که امروز به عقیده بسیاری از فعالان عرصه اینشورتک در ایران مهمترین چالش بیمه مرکزی با کسبوکارهای نوپاست.
قاعده اینشورتکها با کارگزاران سنتی فرق دارد
امروز اگر پای صحبتهای هر یک از فعالان حوزه اینشورتک ایران بنشینیم، بیشک همگی از قوانین پیچیده و سنتی بیمه صحبت میکنند که کمترین میزان انعطاف را با مدل کسبوکاری آنها دارد.
بهاره شریفیون، مدیرعامل شرکت بیمه داتکام نیز همچون سایر بازیگران اکوسیستم نوآوری بیمه کشور عدم تطابق قوانین موجود با ماهیت کسبوکارهای استارتاپی بیمه و عدم توجه به تفاوتهای ماهوی میان شبکه فروش سنتی و آنلاین را از مهمترین چالشهای امروز تجمیعکنندهها میداند.
به عقیده او لازم است که بیمه مرکزی با تغییر قوانین و ضوابط در تسهیل فعالیت استارتاپهای بیمه وارد عمل شود. او در این باره میگوید: «نهاد ناظر مدتی است که کاملاً موضع سکوت و حمایتی را در پیش گرفته است و بیشتر در قالب تعیین چهارچوبها حرکت میکند. در این مدت ما هم از همه ضوابط و قواعد تبعیت کردیم و هر آنچه مورد نظر نهاد ناظر بوده انجام دادیم تا ساز و کار فعالیتها و گرفتن تمامی مجوزها طبق روال قانونی و تعیینشده آن طی شود و با کمترین میزان حاشیهها بتوانیم مسیر بلوغ شرکتی و خط کسبوکاری خودمان را داشته باشیم اما نکته اینجاست که به هر حال تغییرات فرآیندی در هر جایی نیاز به جراحی پیدا میکند و طبیعتاً وقتی از جراحی صحبت میکنیم باید انتظار خونریزی و عواقب آن را هم داشته باشیم. وقتی شما به فکر بهبود هستید باید توقع آسیبهای دیگر را داشته باشید ولی همه اینها برای آن است که آن قدم بزرگتر برداشته شود. در جراحی هم با همه ریسکها در نهایت سلامتی فرد اهمیت دارد. به این سبب نهاد ناظر هم باید به فکر اصلاح قوانین یا وضع قوانین مناسب برای این تغییرات باشد.»
مدیرعامل بیمه داتکام با انتقاد از قرار دادن نام استارتاپ های بیمهای در ردیف کارگزاران برخط از معضلات استارتاپهای فروش بیمه با عنوان کارگزار در نگاه بیمه مرکزی میگوید: «ما الان بزرگترین مشکلی که با آن روبهرو هستیم این است که بدون اعمال هیچ گونه تغییری در قوانین در ردیف کارگزاران بیمهای قرار گرفتیم . درست است که به ما عنوان کارگزاران برخط را دادهاند اما همان عنوان کارگزار ناخودآگاه باعث میشود که عیناً تمامی قوانین و قواعدی که حاکم بر صنعت بیمه و کارگزاران رسمی و سنتی است برای هم اتفاق بیفتد.»
او توجه به اصل تفاوت بین ساختارهای سنتی بیمه و بازیگران جدید را نکته بسیار مهمی میداند که میتواند اساس حل بسیاری از مشکلات کنونی و سوءتفاهمها باشد: «به ما عنوان کارگزار دادهاند در صورتی که شرایط ما با آنها بسیار متفاوت است. کار ما متفاوت است. رسالت ما متفاوت است. ویژگیهای ما خیلی متفاوتتر از آنهاست و قطعاً قواعد هم باید متفاوت باشد. مگر شما الان به یک کارگزار رسمی میتوانی اجبار بیاوری که ۲۴ ساعت در شبانه روز کار کند. قطعاً نه. اما سایت فروش ما ۲۴ ساعت در روز مشغول به کار است. عکس این قضیه هم صادق است. به حتم بین ما و کارگزاران سنتی تفاوتهای ماهوی بسیاری وجود دارد که قواعد بر مبنای این تفاوتها تغییر نکرده است و اینجاست که عملاً اصطکاکها بروز میکنند.»
استارتاپها را نادیده نگیرید
امروز تقویت شبکه فروش سنتی و ترغیب نمایندگان بیمه به استفاده از کانالهای توزیع چندگانه و استفاده از تجربههای روز دنیا در زمینه فروش آنلاین یکی از ضروریات امروز صنعت بیمه کشور است که غفلت از آن میتواند نه فقط تقابل بین دو نسل تازه و سنتی صنعت بیمه را بیشتر کند که صنعت بیمه کشور را در سنگینی و رخوت نگه دارد.
بهاره شریفیون در این باره میگوید: «ما همیشه شاهد فشارهای شبکه گسترده فروش سنتی به بیمه مرکزی برای تقابل با استارتاپ های بیمهای بودهایم در صورتی که با تغییر زاویه نگاه و رویکرد میتوان این موضوع را حل کرد. فقط کافی است که با آموزش و آشنایی با پژوهشهای انجام شده در مراکز و منابع آموزشی صنعت بیمه به اهمیت استفاده از فناوری در خلق تجربه مشتری آگاه شود.»
به عقیده او در دوران حاضر باید به دنبال خلق تجربهای تازه برای مشتری بود چرا که به سبب دسترسی آزاد به اینترنت و گسترش پلتفرمهای آنلاین دیگر نمیتوان از مشتری توقع داشت که مانند سابق به شکل سنتی به فکر برآوردن نیازهای خود باشد. به گفته شریفیون مهمترین نکتهای که امروز بر اهمیت حضور اینشورتکها در صنعت بیمه کشور صحه میگذارد مسئله تقاضای بازار است.
شریفیون در این باره میگوید: «نکتهای که نه فقط در بحث بیمه که در همه صنایع مطرح است و موضوعی جدی تلقی میشود مسئله عرضه و تقاضاست. الان شرایط به گونهای است که مردم مایل هستند خریدشان را با دید بازتر و راحتتر از گذشته انجام بدهند. خرید اینترنتی الان یک الگوی رایج است و ضریب نفوذ اینترنت این موضوع را به خوبی بیان میکند. شرایط دسترسی مردم به امکانات و محصولات حالا فرق کرده است. مشتری الان دیگر در کمترین زمان با جستجوی در فضای اینترنت میتواند به سرعت به مبنایی برای تصمیم گیری خرید خودش برسد. اگر سرویسهای موجود توسعه پیدا نکنند کاربر هم نمیتواند به هدف نهایی و با کیفیت برسد.»
مدیرعامل بیمه داتکام با اشاره به نقش استارتاپها و اگریگیتورهای بیمه در دوران کرونا میگوید: «نکتهای که شاید خیلی کم به آن پرداخته شده این است که در دوران کرونا خدمتی که اگریگیتورهای بیمه و باقی استارتاپها به این صنعت کردند کلاً نادیده گرفته شد. در دوران کرونا که خیلی از نمایندهها دفترشان را تعطیل کرده بودند این سایتهای فروش آنلاین و استارتاپها بودند که بار فروش بیمهنامه شخص ثالث که موضوعی واجب و ضروری بود، با هزینههای سنگین رعایت پروتکلها و … به دوش کشیدند ولی کسی به این نکته اشاره نکرد که اگر استارتاپها نبودند ممکن بود صنعت بیمه چه ضرری متقبل شود.»
تخفیف داریم نه نرخشکنی
عدم انعطاف قوانین نهاد ناظر بر اساس هویت و مدل کسبوکار استارتاپهای بیمهای امروز به یکی از مهمترین چالشهای بیمه مرکزی با تجمیع کنندههای بیمهای تبدیل شده است. اعلام اخطار و هشدارهای هرباره برای توقف تخفیفها و امتیازها برای ترغیب مشتری به خرید محصول از درگاههای فروش آنلاین و تحدیدهای احتمالی مسئلهای است که بار دیگر طی یک هفته گذشته نام چهار درگاه فروش آنلاین بیمه را بر سر زبانها انداخت: ازکی، آیتول، بیمه بازار و بیمه داتکام.
مدیرعامل بیمه داتکام تخفیف و ایجاد مشوقهای دیگر برای جذب مشتری را از اصول مدلهای کسبوکار تازه میداند ولی در قالب شرایط و ضوابط تعیینشده و نه فراتر از حد و مرزهایی که نهاد ناظر تعیین کرده است. او در این باره میگوید: «ما استارتاپ حوزه بیمه هستیم و طبیعی است که پروموشن جذابترین بخش ماجرا برای مخاطبین ما باشد. این مسئله برای تغییر الگوی خرید و مصرف کاربرانی که تا الان بهصورت سنتی خرید محصولات و خدمات را انجام میدادند و الان قرار است بهواسطه چند عامل انگیزشی ترغیب شوند و بتوانند بهصورت آنلاین اقدام به خرید بیمه کنند موضوع دور از ذهن و غیرمعمولی نیست. تخفیف هم یکی از این راههای انگیزشی است اما با قواعد و شرایط خاص خودمان نه بیرون از چارچوبهای تعیینشده.»
بهاره شریفیون به ردیف بودجه تبلیغاتی خاصی که استارتاپهای بیمهای برای توسعه فعالیتهای خود تعیین میکنند، اشاره میکند و میگوید: « تا جایی که امکان داشته باشد تخفیف را از محل کارمزدها در نظر میگیریم و گاهی هم خود شرکتهای بیمه امکانات و شرایط خاصی برای ما قرار میدهند. اما باید بگویم که به هیچ عنوان نرخ شکنی نداریم و میزان تخفیفهایی که ارائه میشود در حدی نیست که بشود اسمش را نرخ شکنی گذاشت. هر آنچه که هست از ردیف بودجه تبلیغاتی شرکت تخصیص پیدا میکند و ما این عدد از حق بیمه کم نمیکنیم. کل مبلغ مصوب یک بیمهنامه به حساب شرکت بیمه واریز میشود. با این اوصاف هر تخفیفی اگر در بیمه داتکام دیده میشود از ردیف بودجه تبلیغاتی ماست و عملاً ریالی بابت این تخفیفها از سبد شرکتهای بیمه کم نمیشود یا بشنویم که تخفیفها پرتفوی صنعت بیمه را کم میکنند.»
مدیرعامل بیمه داتکام بحث قیمت را یکی از مزیتهای رقابتی در صنعت بیمه کشور میداند و تمرکز بر منافع مصرفکننده را از اهداف خود بیان میکند. «ما فقط برای ارائه راهکار به صنعت بیمه نیامدهایم. ما آمدهایم که راهکارهایی برای مصرفکننده داشته باشیم با حفظ منافع صنعت و در این میان بحث قیمت یکی از مواردی است که قطعاً ما به آن توجه داریم ولی باز هم تأکید میکنم نه خارج از ضوابط تعیینشده!»